A SATICININ YAPMASI GEREKENLER
A 1 Malların sözleşme hükümlerine uygun olarak sağlanması
Malları ve faturayı ya da ona eşdeğer bir elektronik mesajı, satış sözleşmesi uyarınca sağlamak; yine sözleşme tarafından gerekli görülen başka herhangi bir belgeyi hazır bulundurmak.
A 2 Lisans, yetki ve formaliteler
Kendi risk ve masraf alanına dahil olmak üzere, malların ihracı için gerekli herhangi bir izni ya da yetkiyi almak; yine malların ihracı için gerekli olan bütün formaliteleri tamamlamak.
A 3 Taşıma ve sigorta sözleşmesi
a) Taşıma sözleşmesi
Herhangi bir yükümlülüğü yoktur. Bununla birlikte, eğer alıcı tarafından talep edilirse ya da bu bir ticari teamül olup alıcı uygun zaman süresinde aksi yönde bir talimat vermemişse, satıcı, risk ve masrafları alıcıya ait olmak üzere normal koşullarda bir taşıma sözleşmesi akdedebilir. Satıcı sözleşmeyi yapmayı reddedebilir; bu durumda alıcıyı hemen gerekli biçimde bilgilendirmelidir.
b) Sigorta sözleşmesi
Yükümlülüğü yok.
A 4 Malların teslimi
İşleme konu olan malları, belirlenen gün ya da zaman süresi içerisinde, belirlenen mahalde ya da noktada (örneğin bir terminal ya da bir başka teslim noktası), alıcı tarafından belirlenmiş olan taşıyıcıya ya da taşıma hizmetleri veren başkasına, üzerinde daha önce anlaşılmış ya da teslim işlemlerinde uygulana gelen bir biçimde teslim etmek. Eğer işlemde A.3.a) uygulaması geçerli ise, malları bizzat kendisi tarafından seçilen kişiye teslim etmek. Eğer üzerinde anlaşmaya varılmış belirli bir teslim noktası bulunmuyorsa ve bu işlemin gerçekleştirilebileceği birkaç nokta varsa, bu durumda satıcı, teslim mahalli dahilinde işlemin bilfiil gerçekleştirileceği noktayı kendisi belirleyebilir. Alıcı tarafından kendisine açık ve kesin talimat verilmediği durumlarda, satıcı, malların taşıyıcıya teslimi işlemini gerek taşıyıcının yük taşıma yolunu; gerekse de malların miktarını ve/veya mahiyetini dikkate alarak gerçekleştirebilir.
Aşağıda durumlarda, taşıyıcıya teslim işlemi tamamlanmış sayılır:
I) Demiryolu taşımacılığında, mallar bir vagonluk (ya da demiryoluyla taşınan bir konteynerlik) yük oluşturduğunda, satıcı, vagonu ya da konteyneri uygun biçimde yüklemek zorundadır. Yüklenmiş vagon ya da konteyner demir yolunca ya da onun adına hareket eden şahısça devralındığı anda, teslim işlemi de tamamlanmış olur.
Eğer işleme konu olan mallar bir vagon ya da konteyner doldurmuyorsa, satıcının demiryolu taşıma teslim noktasına malları bırakmasıyla ya da demiryolu idaresi tarafından sağlanan bir araca yüklenmesiyle teslim işlemi de tamamlanır.
II) Karayolu taşımacılığında, yükleme işlemi satıcının kendi kuruluşunda yapılıyorsa, mallar, alıcısı tarafından sağlanan araca yüklendiği andan itibaren teslim işlemi tamamlanmış olur.
Malların taşıyıcının kuruluşuna teslim edileceği durumlarda ise, söz konusu malların karayolu taşımacısına ya da onun adına hareket eden bir başka şahsa aktarılmasıyla teslim işlemi tamamlanmış olur.
III) Nehir taşımacılığında, yükleme işlemi satıcının kendi kuruluşunda yapılıyorsa, malların, alıcısı tarafından sağlanan nehir taşıma aracına yüklenmesi anından itibaren teslim işlemi de tamamlanmış olur.
Malların taşıyıcının kururuluşuna teslim edileceği durumlarda ise, söz konusu malların nehir taşımacısına ya da onun adına hareket eden bir başka şahsa aktarılmasıyla teslim işlemi de tamamlanmış olur.
IV) Denizyolu taşımacılığında, mallar bir koyteyneri dolduruyorsa, yüklenmiş konteynerin deniz taşımacısı tarafından devralındığı anda, teslim işlemi de tamamlanmış olur. Konteynerin taşıyıcı adına hareket eden bir taşıma terminali işletmecisine iletilmesi durumunda ise, konteynerin terminal binasına girmesiyle malların teslim işlemi tamamlanmış olur.
Eğer işleme konu olan mallar bir konteyneri doldurmuyorsa ya da konteyner dışı olarak sevkedilmekte ise, satıcı bu malları terminale taşımak zorundadır. Bu durumda, malların deniz taşımacısına ya da onun adına hareket eden bir şahsa devredilmesiyle reslim işlemi tamamlanmış olur.
V) Hava taşımacılığında, malların hava taşımacısına ya da onun adına hareket eden bir şahsa aktarılmasıyla, teslim işlemi tamamlanmış olur.
VI) Adı konmamış taşıma biçimlerinde, malların taşımacıya ya da onun adına hareket eden bir şahsa aktarılmasıyla teslim işlemi tamamlanmış olur.
VII) Çok vasıtalı taşımalarda, duruma göre mallar I- VI maddelerde belirtildiği üzere aktarıldığı anda teslim işlemi tamamlanmış olur.
A 5 Risk devri
Malların A.4.' e uygun olarak teslim edildiği zamana kadar olan süre içerisinde mallara ilişkin her tür kayıp ve hasar riskini B.5. hükümleri uyarınca üstlenmek.
A 6 Masrafların bölüşümü
B.6. hükümleri uyarınca;
A.4.'e uygun olarak malların taşıyıcıya teslimine kadar olan süre için, mallar açısından geçerli her tür masrafı üstlenmek.
İhracat işlemlerinde geçerli vergi, resim ve her türden resmi ödemelerle birlikte, gümrük çıkış işlemleriyle ilgili bütün masrafları üstlenmek.
A 7 Alıcıya duyuru
Malların taşıyıcıya aktarıldığına ilişkin olarak alıcıya yeterli bilgi vermek. Taşıyıcının, belirlenen tarihte malları kendi üzerine alma işlemini gerçekleştirememesi halinde, satıcı, alıcıya bu konuda gerekli bilgileri aktarmalıdır.
A 8 Teslimin yapıdığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj
Eğer teamül bu doğrultudaysa, masrafları kendisine ait olmak üzere, malların A.4. uyarınca teslim edildiğine dair alıcıya belge sağlamak.
Eğer bir önceki parağrafta sözü edilen belge nakliye belgesi değilse, alıcının talebi üzerine risk ve masrafları da alıcıya ait olmak koşuluyla, taşıma sözleşmesi için bir nakliye belgesi edinmesinde alıcıya her türlü yardımda bulunmak (örneğin bu belge, devri kabil bir konişmento, devri gayri kabil bir deniz nakliye senedi, nehir taşıma belgesi, hava nakliye senedi, demiryolu konsinye formu, karayolu konsinye formu ya da çok vasıtalı herhangi bir taşıma belgesi olabilir).
Eğer satıcı ile alıcı birbiriyle elektronik ileşitim araçları kanalından haberleşme kararına varmışlarsa, bir önceki paragrafta sözü edilen belgenin yerini, onunla eş geçerlilikte bir elektronik bilgi değişim (EDI) mesajı alabilir.
A 9 Kontrol-ambalajlama-işaretleme
Malların taşıyıcıya teslimi açısından gerekli olan kontrol işlemleriyle (örneğin kalite kontrolü, ölçüm, tartım, sayım) ilgili masrafları ödemek.
Taşıma işlemiyle ilgili koşullar (taşıma biçimi, malların gideceği yer) kendisine satış sözleşmesinin aktedilmesinden önce bildirilmişse, malların taşıma için uygun biçimde ambalajlanmasını kendi adına karşılamak (söz konusu alanda, sözleşmede tanımlanan malların ambalajsız olarak sunulması durumu söz konusu değilse). Ambalajlar gerektiği biçimde işaretlenecektir.
A 10 Diğer yükümlülükler Alıcının talebi üzerine, risk ve masrafları da alıcıya ait olmak koşuluyla, malların ihraç ve/veya ithal işlemleri açısından, bazı durumlarda da malların bir başka ülkeden transit geçişi için gerekli olan, ancak, malların teslim edildiği ve/veya asıl çıkış kaynağı olan ülkede çıkarılan belgeleri (A.8.'dekiler hariç) edinmesinde alıcıya yardımcı olmak.
Talep üzerine, alıcıya sigorta işlemleri konusunda gerekli bilgileri sağlamak.
B ALICININ YAPMASI GEREKENLER
B 1 Mal bedelinin ödenmesi
Bedeli, satış sözleşmesinde belirtildiği şekilde ödemek.
B 2 Lisans, yetki ve formaliteler
Risk ve masrafları kendisine ait olmak üzere gerekli ithal iznini ya da diğer resmi yetki belgelerini almak; malların ithali için gerekli bütün gümrük işlemleriyle birlikte, eğer gerekli ise, bu malların bir başka ülkeden transit geçişini sağlayacak işlemleri tamamlamak.
B 3 Taşıma sözleşmesi
A.3.a)'da belirtilen durum hariç, malların belirtilen yerden taşınması için, masrafları kendisine ait olmak üzere sözleşme akdetmek.
B 4 Malların teslim alınışı
A.4. uyarınca malları teslim almak.
B 5 Risk devri
Mallar A.4. uyarınca kendisine teslim edildiği andan itibaren, mallarla ilgili her türlü kayıp ve hasar riskini üstlenmek.
Satıcıya B.7. uyarınca duyuruda bulunamaması ya da kendisi tarafından belirlenen taşıyıcının malları devralmaması durumunda, teslim için belirli bir gün belirlenmişse o günden, belirli bir süre belirlenmemişse de bu sürenin bitiminden itibaren mallarla ilgili bütün kayıp ve hasar riskini üstlenmek. Ancak bunun için, söz konusu malların özel olarak sözleşme çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka bir deyişle bu amaçla bir kenara ayrılmış mallar olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir.
B 6 Masrafların bölüşümü
Mallar A.4. uyarınca teslim edildiği andan itibaren bunlarla ilgili bütün masrafları ödemek.
Taşıyıcı belirleyememekten, belirlediği taşıyıcının anlaşmaya varılan tarihte malları devralmamasından ya da B.7. uyarınca satıcıya uygun duyuruyu yapmamaktan doğacak ek masrafları da ödemek. Ancak bunun için, söz konusu malların özel olarak sözleşme çerçevesinde ve o amaçla tahsis edilen, başka bir deyişle bu amaçla bir kenara ayrılmış mallar olduğunun teşhis edilebilmesi gerekir.
İthalat işlemlerinde geçerli vergi, resim her türden resmi ödemelerle birlikte gümrük giriş işlemleriyle ilgili olan ve gerekliyse, bu malların bir başka ülkeden transit geçişiyle ortaya çıkan bütün masrafları ödemek.
B 7 Satıcıya duyuru
Taşıyıcının adı, gerektiği hallerde de taşıma biçimi konusunda satıcıya yeterli bilğileri vermek; ayrıca, yine satıcıya, malların taşıyıcıya teslim günü ya da süresi hakkında ve eğer durum bunu gerektiriyorsa teslim mahalli dahilindeki nokta konusunda duyuruda bulunmak.
B 8 Teslimin yapıldığına dair kanıt, taşıma belgesi ya da eşdeğer elektronik mesaj
A.8. uyarınca teslim kanıtını kabul etmek.
B 9 Malların denetimi
Başka türlü bir anlaşmaya varılmadığı taktirde ve işlem ihracatın yapıldığı ülkenin resmi görevlilerince zorunlu olarak yapılmıyorsa, yükleme öncesi denetim işleminin masraflarını karşılamak.
B 10 Diğer yükümlülükler
A.10.'da sözü edilen belgelerin ya da bunlarla eşdeğer elektronik mesajların sağlanması sırasında ortaya çıkan bütün masraf ve ödemeleri üstlenmek, bu konularda kendisine yardımcı olduğu ve A.3.a) uyarınca taşıma için sözleşme akdettiği sırada satıcının yaptığı bütün masrafları tazmin etmek.
A.3.a) uyarınca taşıma için sözleşme aktedildiği sırada satıcının kendisine yardımcı olması için gerekli talimatları vermek.
-